Giữa thung lũng xanh mát của vùng đất Phú Hòa ngày nay, ẩn mình trong những rặng núi thấp là Đền thờ Ông Cao Các, người dân địa phương quen gọi là Dinh Ông. Đây là một trong những di tích mang đậm dấu ấn lịch sử gắn liền với buổi đầu khai mở vùng đất Phú Yên vào phương Nam.

Đền Thờ Ông Cao Các toạ lạc tại xã Phú Hoà 1, tỉnh Đắk Lắk, trước kia là xã Hoà Định Đông, huyện Phú Hoà, tỉnh Phú Yên. Đền thờ nhằm tưởng nhớ Ông Cao Các, một trong những vị tướng tài giỏi đã cùng Lương Văn Chánh dẫn quân vào khai phá, mở rộng bờ cõi Đại Việt về phương Nam. Trong trận đánh thành Hồ (thuộc Phú Hòa ngày nay), ông đã anh dũng hy sinh. Để tưởng nhớ công lao, người dân đã lập đền thờ ông trên sườn núi phía trên thành Hồ — nơi gắn liền với chiến công và sự hy sinh của ông.

Cũng có ý kiến cho rằng, đền thờ này nhằm thờ thần núi Cao Các- một vị tướng nhà Đinh, có công giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp loạn 12 sứ quân, lập ra nhà nước Đại Cồ Việt trong lịch sử Việt Nam. Khi Vua Chiêm Thành đem quân uy hiếp Đại Cồ Việt. Cao Các cầm quân xông pha nhiều trận đánh dẹp tại Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình liên tiếp giành thắng lợi, quân Chiêm đại bại phải trốn về nước. Khi về già, lúc đi đến núi Bằng Trình, huyện Thanh Nguyên, Nghệ An thì lâm bệnh mất đột ngột và Triều đình Hoa Lư thương tiếc cho lập miếu thờ. Đến thời vua Lý Thái Tổ, thấy đền miếu thiêng, biết ông là trung thần nhà Đinh đã phong tặng mỹ tự "Cao Các Đại Vương thượng đẳng thần".

Khi người dân vùng Thanh Nghệ theo chúa Nguyễn Hoàng và Lương Văn Chánh di cư vào vùng đất Phú Yên, khẩn hoang, lập ấp, thì họ lập miếu thờ vị thần núi Cao Các, vị thần từng dẹp loạn Chiêm Thành trong quá khứ, với mong muốn cuộc sống bình yên, ổn định. Đền thờ có 5 bản sao các đạo sắc, một sắc  phong của vua Tự Đức và 4 sắc chỉ cho tiếp tục thờ phụng của các vua Tự Đức, Đồng Khánh, Duy Tân, Khải Định. Cho dù Cao Các là vị thần núi từng giúp vua Đinh hay vị tướng từng giúp chúa Nguyễn Hoàng, thì vẫn có công lớn trong việc mở rộng bờ cõi và dẹp loạn Chiêm Thành, mang lại cuộc sống yên ổn cho cư dân Đại Việt.

Khi thực dân Pháp xây dựng công trình thủy lợi Đập Đồng Cam, khu vực quanh thành Hồ có nhiều biến động. Chính quyền lúc bấy giờ đã di chuyển đền thờ Ông Cao Các từ sườn núi xuống sâu trong thung lũng, nơi bằng phẳng và thuận tiện hơn cho việc thờ cúng lâu dài. Từ đó, khu vực này được gọi là Đồng Dinh — tên bắt nguồn từ chính Dinh Ông, thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa địa danh và đền thờ lịch sử. Sau này, khi xây dựng cây cầu nối Phú Hòa và Tây Hòa, chính quyền và người dân đã lấy tên Cầu Dinh Ông để đặt cho công trình này. Cái tên không chỉ giúp định danh vùng đất, mà còn là cách để người dân luôn nhớ về vị tướng mở cõi, về quá khứ oai hùng của quê hương.

Đền thờ Ông Cao Các hiện vẫn được người dân địa phương chăm sóc, bảo tồn như một nơi linh thiêng và trang trọng. Đền không mở cửa thường xuyên, mà chỉ mở vào những dịp lễ hội, giỗ cúng quan trọng. Nếu du khách muốn vào tham quan hoặc tìm hiểu về lịch sử, cần liên hệ chính quyền địa phương để được hỗ trợ dẫn đường và mở cửa đền. Đền thờ Ông Cao Các không chỉ là một điểm đến tâm linh mà còn là nơi kể lại câu chuyện mở cõi – giữ đất của cha ông, là dấu ấn lịch sử lặng lẽ giữa thung lũng yên bình.